Page 15 - Multidisipliner Covid 19
P. 15
COVID-19’un Epidemiyolojik Özellikleri
COVID-19 pandemisinde15 Haziran 2020 tarihi itibarıyla tüm dünyada
8 milyonu, Türkiye’de ise 179 bini aşkın doğrulanmış olgu (PCR testi po-
zitif) ve dünyada 440 binden Türkiye’de ise 4.800’den fazla doğrulanmış
ölüm söz konusudur (2). Ancak tanı testi olarak kullanılan PCR testinin
kişi COVID-19 hastası olduğu halde çeşitli gerekçelerle (Enfekte bireyde
hasta materyalinin çok az olduğu kalitesiz örnek, örneğin enfeksiyonun
çok erken ya da geç evresinde alınması, örneğin uygun bir şekilde işlenme-
mesi ve gönderilmemesi, PCR inhibisyonu veya virüs mutasyonu gibi testin
doğasında bulunan teknik nedenler vb.) negatif sonuç verdiği de bilindiğin-
den; doğrulanmış olgulara klinik ve epidemiyolojik olarak tanı alanlar,
olası/kuşkulu olgular da katılacak olursa, bütün dünyada hasta sayısının
ve ölüm sayısının açıklanandan daha fazla olduğu tahmin edilmektedir.
Salgının dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi, ülkemize de yükü ağırdır.
Örneğin 2018 yılında bütün taşıma kazalarında yitirdiğimiz toplam kişi
sayısı 6 bin 170 iken (3), şimdiden COVID-19 nedeniyle bunun yaklaşık
%80’i kadar insanı yitirdik, yılın sonuna kadar daha kaç kişiyi
yitirebileceğimiz ise bilinmemektedir.
2020 yılının Haziran ayı bütün dünyada günlük doğrulanmış olgu sayısının
en yüksek bildirildiği ay olmuştur. Asya’da başlayan salgın, önce Avrupa’ya
ardından da Amerika ve Afrika kıtalarına sıçramış, en yüksek olgu sayısı
ABD, Brezilya, Rusya, Hindistan ve Birleşik Krallık’ta kayıtlara geçmiştir.
COVID-19 pandemisine karşı temel yaklaşım, insanların birbirleriyle
temas oranlarını azaltarak virüsün hasta kişiden sağlıklı kişiye bulaşmasını
azaltmak olmalıdır. Bu amaçla epidemiyoloji biliminin (Belirli bir toplumda,
sağlıkla ilgili olgu ve durumların ve bunların belirleyicilerinin dağılımının
incelenmesi ve bu çalışmaların, sağlıkla ilgili sorunların kontrolünde
kullanılmasıyla uğraşan bilim alanı) öncülüğünde bir salgın yönetimi
benimsenmelidir.
Türkiye’de COVID-19 epidemiyolojisi
Türkiye nüfusa göre dünyanın en kalabalık 17. ülkesidir. İlk doğrulanmış
olgunun duyurulmasından sonra üçüncü ay bittiğinde (15 Haziran 2020
tarihi itibarıyla) bütün dünyada COVID-19 doğrulanmış olgu sayısında
13. sırada, COVID-19 doğrulanmış ölüm sayısında ise 17. sıradadır.
14