Page 22 - Multidisipliner Covid 19

BÖLÜM 01

137'si sağlık çalışanı, %24,2) dünyanın en yüksek oranlarından birisidir.
Sağlık Bakanlığı en son 29 Nisan’da enfekte olan sağlık çalışanı sayısını
7.428 olarak açıklamıştır. Türkiye’ye ilişkin veriler Sağlık Bakanlığı
tarafından düzenli olarak açıklanmadığı için güncel sayılar bilinmemekle
birlikte; 10 binin üzerinde sağlık çalışanının enfekte olduğu tahmin
edilmekte ve 43 kişinin yaşamını yitirdiği bilinmektedir (13).

Yeniden açılma

Mayıs ayının ilk haftasında ülkemizde henüz salgın eğrisinin tamamıyla
bükülmediği ve kapsamlı epidemiyolojik verilerin açıklanmadığı
koşullarda, ‘Normalleşmeye dönüş’ adı altında bir süreç başlatılmıştır.

‘Normalleşmeye dönüş’ adlı süreç iki açıdan sorunludur. İlki, salgının
başlangıçtaki ve günümüzdeki etkisine ilişkin epidemiyolojik verilerin
açıklanmadığı koşullarda böyle bir tartışma nasıl yürütülebilir? İkincisi
ise, tartışmanın adı yanlıştır; bu pandemi ile birlikte artık pandemi
öncesindeki dönemi çağrıştıran bir normalleşmeye dönüş söz konusu
olamayacaktır. Yeni bir normali kavramlaştırmakla birlikte, tartışılması
gereken yaşam alanlarımızın, çalışma alanlarımızın, kamuya açık alanların
ve ticari alanların büyük ölçüde yeniden açılması olmalıdır.
Üstelik kapsamlı epidemiyolojik veriler açıklanmamış olmasına karşın,
Sağlık Bakanı’nın ülkemizde COVID-19’a ilişkin temel üreme sayısını (R0)
1,56 olarak açıklaması, salgının kontrol altında olmadığını göstermesi
bakımından büyük önem taşımaktadır.

Temel üreme sayısı bulaşıcı hastalığa duyarlı bir nüfusta, enfekte olmuş
bir kişinin bulaştırıcı olduğu süre boyunca hastalığı bulaştırdığı ikincil
olguların sayısıdır. R0 (Re sıfır diye okunmaktadır) hastalığın bulaşma
hızını ve alınan önlemlerin etkinliğini göstermesi bakımından önemli bir
epidemiyolojik göstergedir (14).

R0 1’den büyük olduğu müddetçe, enfekte olmuş her bir kişinin 1’den
fazla yeni kişiyi enfekte ettiğini ve enfeksiyon zincirinin kırılamadığını
gösterir ve bulaşıcı salgın hastalık sürer. R0 sıfıra yaklaştıkça hastalığın
bulaştığı kişi sayısı azalır ve salgın etkisini yitirerek ortadan kaybolur.
Sağlık Bakanı’nın söylemiş olduğu R0 1,56 değerine göre; ülkemizde halen

21