Page 584 - Multidisipliner Covid 19
P. 584
BÖLÜM 31
sonucu ortaya çıkabilen tat ve koku bozukluğu yeni bir durum değildir.
Rhinovirüs, EbsteinBarr virüs, parainfluenza virüs ve diğer koronavirüs
türleri;burun akıntısına, burun mukozasında ve olfaktör bölgede ödem
7
ile enflamasyona yol açarak olfaktör disfonksiyona yol açabilirler. SARS-
Cov-2’in primer yerleşim bölgesi solunum epiteli olduğundan, olfaktör
nöroepitelin etkilenmesi şaşırtıcı değildir. COVID-19’da bu diğer virüslerden
farklı olarak burun akıntısı şikayeti olmadan, hastalar izole koku alma
8,9
bozukluğuyla başvurabilirler. Bu hastalar COVID-19 tanısı açısından
diğer kriterleri taşımadığından gözden kaçabilir ve gizli taşıyıcı olarak
hastalığın yayılmasına yol açabilirler. 10
Avrupa ülkelerinde yapılan çok merkezli bir çalışmada 417 hafif-orta
COVID 19 hastası tat ve koku bozukluğu açısından değerlendirilmiştir.
Hastalarda görülen en sık belirtiler öksürük, myalji ve tat bozukluğudur.
Yüz ağrısı ve burun tıkanıklığı ise diğer kulak burun boğaz semptomlarıdır.
Hastaların %88’i tat bozukluğu, %85.6’sı koku bozukluğu bildirmişlerdir.
Kadınlarda koku ve tat bozukluğunun daha fazla olduğunu raporla-
5
mışlardır. Burun tıkanıklığı ve akıntı şikayeti olmayan hastalarda ani
şekilde ortaya çıkan anosmi COVID-19 açısından şüpheli kabul edilmelidir.
Gerekli testler yapılarak hastaların izolasyona alınması hastalığın kontrolü
açısından önemlidir.Yeni başlayan anosmi ve tat bozukluğu olan hastalarda,
oral ve nazal steroidlerin kullanılması önerilmemektedir. Tek şikayeti
11
koku alma bozukluğu olan hastalara evlerinde kalmaları ve diğer belirtiler
açısından kendilerini izlemeleri önerilmektedir.
2) Kişisel koruyucu ekipman (KKE), poliklinik muayenesi ve endoskopik
işlemler
a) Kişisel koruyucu ekipman (KKE)
Poliklinik muayenelerinde rutin olarak cerrahi maske, göz koruyucu
gözlük ve maske takılmalı, uzun kollu giysi/tulum, bone ve eldiven
giyilmelidir. Endoskopik otolaringolojik muayenelerde yukarıdakilere ek
olarak FFP2/N95 veya N99/FFP3 maske takılması ve tüm yüzü koruyan
yüz siperliklerinin kullanılması önerilmektedir. 12, 13 Bazı merkezler partikül
penetrasyon oranı %1, yüz burun maksimum akım oranı %2 olan FFP3
maskeleri önermektedirler. Muayene sonrası diğer hasta alınıncaya kadar
14
583