Page 73 - Multidisipliner Covid 19
P. 73
COVID-19 Genel Bak›fl
Covid-19’un ağır ya da mortal seyretmesiyle ile ilişkili bulunan
komorbiditelerde nedene yönelik pek çok çalışma yapılmıştır. İlerleyen
yaş, erkek cinsiyet, sigara kullanımı, obezite, hipertansiyon, diyabet gibi
bazı hastalıklarda ACE2, TMPRSS2, immün yanıtta rol oynayan CD147
ve bazı ligandların gen ekspresyonlarında anlamlı artışlar, tersine koruyucu
10
rol oynayan SLC6A19 ekspresyonunda eksiklik saptanmış , kadınların
avantajlı olmasında hormonal nedenler, X’e bağlı immünoregülatör genlerin
etkisi, innateimmünitelerinin daha güçlü olması, viral enfeksiyonlarda
IL-6 üretimlerinin daha az olması gibi mekanizmalar üzerinde durul-
11
muştur .
İnkübasyon süresi
Farklı olgu serilerinde inkübasyon süresi ortalama 5-7 gün (2-14 gün)
arasında bildirilmiştir. Net olarak tanımlanabilen temas ve semptomları
mevcut 181 konfirme hastada yapılan bir çalışmada da median inkübasyon
süresi 5.1 gün saptanmış, hastaların %97.5’inde semptomların 11.5 güne
kadar ortaya çıktığını, matematiksel modele göre her 10.000 hastadan
101’inin daha geç, yani 14. günden sonra semptomatik hale gelmesinin
12
mümkün olduğunu belirtmişlerdir . Bu sonuçlar diğer yayınlarda da
çok benzerdir.
Hastalık spektrumu ve risk grupları
Klinik spektrumu asemptomatik olgulardan ölüme kadar değişebilir.
Asemptomatik olguların prevalansı net olarak bilinmemektedir.
Temaslıların taranmasında saptanan asemptomatik olgular dikkatle
değerlendirildiğinde büyük çoğunluğunda aslında önemsenmeyen
2
semptomlar olduğu bildirilmiştir . Değişik ülke ve popülasyonlara ait
tarama kohortları değerlendirildiğinde, SARS-CoV-2 taraması yapılan
farklı gruplarda virüs pozitiflik oranları %0.8-69.8 olarak saptanmış,
pozitiflerin içinde asemptomatiklerin oranının % 42.4-96.0 arasında önemli
13
değişkenlik gösterdiği görülmüştür . Asemptomatik seyir ile ilgili bilgiler
henüz yetersizdir.
Semptomatik hastaların büyük çoğunluğunun hafif seyrettiği (muhtemelen
en az %80), sadece az bir kısmının klinik olarak yatış gerektirecek kadar
72