Page 545 - Multidisipliner Covid 19

COVID-19 Pandemisi ve Kalp-Damar Sistemi

Standart (fraksiyone olmayan) heparinin kullanımı ise, monitorizasyon
sıklığı nedeni ile sağlık personelinin temas sıklığını artırarak risk
yaratmaktadır sadece özel durumlarda kullanılmalıdır. Hastalarda VTE’den
şüphelenilecek klinik bulgular izlenmediği müddetçe, proflaksi dozu
yeterli olacaktır. Karaciğer işlev bozukluğuna bağlı ‘International
Normalized Ratio’ (INR) seviyesi antikoagülan başlamadan önce yüksek
bulunur ise karaciğer bozukuğu açısından değerlendirilmeli INR
monitorizasyonuna çok dikkat edilmelidir

Varfarin ve Direkt oral antikoagülanlar (DOAK) kullanan hastalarda,
antikoagulan tedavi Düşük molekül ağırlıklı heparin (DMAH) (1 mg/kg,
2 ayrı dozda) ile protez kapak hastaları ve ciddi böbrek yetersizliği
hastalarında ise standart heparin ile değiştirilmesi önerilebilir. Ani gelişen
solunum sıkıntısı, taşikardi, hemodinamik bozulma, eşlik eden derin ven
trombozu (DVT) bulguları varlığında VTE açısından araştırma yapılması
uygun olacaktır.

Tanı, DVT taraması kompresyon ultrasonografisi (KUS) ile yapılabilir.
Diğer taraftan akut pulmoner emboli (APE) varlığında KUS neticesinde
DVT saptanma oranının %30–50 civarında olduğu bilinmektedir. Özellikle
ani gelişen dispne, oksijenasyonda kötüleşme ve hipotansiyon varlığında
APE mutlaka düşünülmeli ve ekokardiyografik değerlendirme yoluna
gidilmelidir.

DVT saptanan hastalarda; ekokardiyografik değerlendirme ile genişlemiş
sağ kalp boşlukları, interventriküler septumun düzleşmesi, sağ kalp
işlevlerinde bozulma, inferiyor vena kava’da kollaps kaybı ile dilatasyon
izlenmesi, pulmoner arter ve dalları veya sağ kalp boşlukları içerisinde
trombüsün gösterilmesi, APE tanısı açısından önemlidir (88).

Hemodinamiyi anlamlı şekilde etkileyecek bir trombüs bulunmayan
olgularda , çoğu zaman ekokardiyografide sağ kalp boşlukları ve pulmoner
arter ve dallarında trombüsün gösterilmesi mümkün olamamaktadır.

COVID-19 hastalarında yapılan postmortem bir çalışmada, hastaların
büyük bir çoğunluğunda sağ kalp boşluklarının genişlediği bildirilmiştir
(89). Bu genişlemenin; altta yatan akciğer patolojisi ve hipoksinin sağ

544