Mevsimlik Tarım İşçileri ile ilgili basın açıklaması yapıldı

Bursa Tabip Odası, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi, TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Bursa Şubesi, TMMOB Peyzaj Mimarları Odası Bursa İl Temsilciliği ve CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal tarafından mevsimlik tarım işçilerine ait çadır kamp alanları ziyaret edildi.

————————————–

Değerli Basın Mensubu

2010 yılından bu yana TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi ve Bursa Eczacı Odası ile birlikte başlattığımız Bursa’daki mevsimlik tarım işçileri kamplarının ziyaretleri bu yılda Bursa Tabip Odası’nın yanı sıra TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi, TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Bursa Şubesi, TMMOB Peyzaj Mimarları Odası Bursa İl Temsilciliği ve CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal’ın katılımıyla devam etti.

2010-2012 yılları ziyaretlerimiz Yenişehir Çardak çadır kampına, 2013 ve 2015 yıllarındaki ziyaretler ise Mustafakemalpaşa ve Karacabey bölgesindeki kamplara yapılmıştı. 2016 yılında ise Mustafakemalpaşa ve Karacabey bölgesindeki 5 kamp Orta Sarıbey kampı, Eski Sarıbey Kampı, İsmetpaşa kampı, Beylik Köyü Kampı, Çeltikçi Kampı ve Yenişehir Çeltikçi kampı ziyaret edildi. Kamp ziyaretleri sırasında değişik yaş guruplarındaki kadın ve erkek işçilerle, kamp sakinleri, köy muhtarları ve dayıbaşı denen aracılarla görüşüldü.

Ülkemizde tarım ekonomisine çok büyük katkıları olan mevsimlik tarım işçilerinin sosyal hakları sürekli olarak göz ardı edilmiştir. Ülkemizdeki çalışma hayatının ve çalışan sorunlarından çözümlen(e)miyen yasal düzenlemeleri yapıl(a)mayan tek sorunu gibi gözükmektedir. Resmi ağızlardan belirtilen, mevsimlik tarım işçi sayısının 300.000 in üzerinde olduğu tahmini bile bu alandaki çalışan sayısının dahi bilinmediğini göstermekte ve bu alana dair kayıt sorununu göz önüne sermektedir.
Temelde Mevsimlik tarım işçilerin çalışma ve yaşam koşullarını düzenleyen üç adet yasal düzenleme görülmektedir. Bunlardan ilki Başbakanlık 2010/6 sayılı “Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi” konulu genelgesi, ikincisi ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 2010 yılında yayınladığı  “Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi Stratejisi ve Eylem Plan”ı ve finansmanını düzenleyen yine 2010 yılına ait “Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma Ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilme Projesi (METİP) Çerçevesinde Tahsis Edilen Ödeneğin Kullanılmasına İlişkin Usul Ve Esaslar”dır. Bu düzenlemelerle ilgili sorunlar vardır. Öncelikle Başbakanlık genelgesi ve Çalışma Bakanlığının eylem planı il özel idareleri çatısı üzerinde kurulmuştur. İl özel idarelerinin Büyükşehir Belediye Yasasıyla ortadan kaldırılması sorunların çözümü konusunda hem merkezi olarak hem de yerel olarak hangi kamu kuruluşunun sorumlu olduğu konusunu belirsiz bırakmıştır. Başbakanlık genelgesinin ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının eylem planının güncellenmesi gerekmektedir.

Mevsimlik tarım işçilerin çalışma hayatına ait temel sorunlar (işgüvenliği, güvencesiz çalışma, aracılar vb.)  ülke genelinde aynılık gösterse bile çalışma ve yaşam koşullarına (barınma, beslenme, sağlık, eğitim vb.) ait sorunlar çalıştıkları bölgelere göre farklılıklar içermektedir. İlimize gelen mevsimlik tarım işçilerinin dağılımı Yenişehir, Mustafakemalpaşa ve Karacabey ilçelerinde yoğunluk göstermektedir. Bu bölgelere 2010 yılından bu yana yapılan ziyaretlerde bu kamplarda yaşayan insanların barınma, beslenme, sağlık, eğitim, güvenceli çalışma gibi sorunlarında çok fazla değişim görülmediğini ve kamu yöneticilerinin bu konuda görevlerini yerine getirmediklerini söyleyebiliriz.   Mevsimlik Tarım işçilerinin çalışma ve yaşam koşulları konusundaki sorunlara dikkat çekmek amacıyla yaptığımız bu çalışma, çalışmaya katılan diğer meslek odalarının da katkılarıyla bir rapor haline getirildi. Daha önceki yıllarda hazırlanan bu konudaki tüm raporlara da hekimcebakis.org.tr adresinden ulaşabilirsiniz.

Yine anlaşılmaktadır ki sorunların çözümü için yasal düzenlemelerin yanı sıra finansman içinde kaynak bulunmakta ancak bu konuda kamu yöneticilerinin çabasına gereksinim bulunmaktadır. 2014 yılındaki TBMM’deki Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sorunlarının Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonundan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilisinin, meclise verdiği bilgilerden tutanağa yansıyan rakamlara göre, Bursa 2010 yılında 3,5 milyar, 2011 yılında 530 milyon TL ödenek almıştır. 2012, 2013’te yöneticilerin bir ödenek talepleri, bir projeleri olmadığı anlaşılmaktadır. Bursa’ya gönderilen toplam 4,9 milyar ödeneğin 3,5 milyar TL si barınma, 372 milyon TL eğitim, 127 milyonu TL diğer harcamalara harcandığı, 4,5 milyon TL civarındaki kaynakla da sağlık harcaması yapıldığı bilgisine yine bu tutanaklardan ulaşılmaktadır.

Bursa Tabip Odası ve Bursa’daki Akademik Odalar olarak ilimize gelen Mevsimlik Tarım işçilerin sorunlarına çözüm üretmek üzere her türlü çalışmanın içinde yer alabileceğimizi bildiririz. Aynı hassasiyeti hem yerel yöneticilerimizden, ilimiz milletvekillerinden, sendika ve diğer sivil toplum kuruluşlarından de beklediğimizi belirtiriz. Başta bu işçilerin kayıtdışı çalışma ve sosyal güvenceden mahrum olarak çalışmaları olmak üzere tüm yaşamsal sorunların ivedi olarak çözülmesi gerektiğinin altını çizeriz.

Bursa Tabip Odası
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Bursa Şubesi
TMMOB Peyzaj Mimarları Odası Bursa İl Temsilciliği