Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 20.10.2008 tarihli yazısı. Bursa Valiliğine (İl Sağlık Müdürlüğü) İlgi: İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğünün 26.10.2008 tarih ve 6296 sayılı yazısı. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığının izni ile gıda takviyesi olarak piyasaya arz edilen ‘herbalife’ ürünleri hakkında bazı ülkelerdeki tespitlerden Bakanlığımıza ulaşan ‘hepatik advers reaksiyon riski’ konusu halk sağlığı açısından önemi nedeniyle İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü Bilimsel Danışma Komisyonunun gündemine alınarak bir değerlendirme yapılmıştır. Bu değerlendirme sonucunda; halk arasında doğal ürünlerin insan sağlığına yararlı olduğu ve herhangi bir zararının bulunmadığı şeklindeki yaygın olan kanının bilimsel veriler incelendiğinde doğru olmadığı görülmektedir. Bu ürünleri kullanan kişiler istenmeyen durumlarla karşılaştıklarında, yan etkilerin kullandıkları üründen kaynaklanabileceği ihtimalini bilemeyeceklerinden, kendilerini tedavi eden sağlık personelini bu ürünleri kullandıkları konusunda bilgilendirmemeleri sonucunda ciddi zararlar ortaya çıkabilmektedir. Esasen gıda takviyesi olarak gösterilmeye çalışılan ancak, sağlık üzerine etkileri belirsiz olan tüm bitkisel ürünlerin kapıdan veya internet üzerinden satışı ve bilinçsizce kullanılması insan sağlığı açısından doğru değildir. Bu nedenle; ‘herbalife’ ürünleri ile ilgili olarak diğer ülkelerdeki çalışmalara bakıldığında ülkemizde de en kısa zamanda önlem alınması gerektiği yönünde görüş bildirilmiştir.
Dünyada bir çok ülkeden kaydedilen hepatotoksisite vakaları Türkiye’de de gözlenebileceğinden hepatik fonksiyon değişimi gözlenen hastalarda söz konusu ürün yada herhangi bir besin takviyesi kullanımının olup olmadığı ilgili sağlık mesleği mensubu tarafından sorgulanmalıdır.
Bu tür ürünlerin kullanımı sırasında advers etki oluşması durumunda tıpkı diğer ilaçlarda olduğu gibi Bakanlığımız İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü, Türkiye Farmakovijilans Merkezi (TÜMAF)’nin (e-posta: tufam@iegm.gov.tr, faks: 0312 309 71 18 Tel: 0312 309 11 41(1191) bilgilendirilmesi önem taşımaktadır.
Bu nedenle konunun önemine binaen ilinizde bulunan bütün hastanelerin uyarılması hususunda bilginizi ve gereğini rica ederim.
Doç.Dr. Öner ODABAŞ
Bakan a./Genel Müdür
